De overgang van de basisschool naar het Voortgezet Onderwijs is voor de meeste kinderen een ontzettend spannende gebeurtenis. Een nieuwe omgeving, onbekende klasgenoten, voor elk vak een andere docent met eigen regels, het constante wisselen van lokaal en het voortdurend krijgen van huiswerk, zijn allemaal factoren die de eerste maanden voor brugpiepers onvermijdelijk stressvol maken. Voor leeftijdsgenootjes met ADHD geldt dit des te meer. Daarom is het belangrijk dat de ouders en de school van een ADHD-leerling weten hoe en waar ze hierin kunnen ondersteunen.
“Ze zijn druk”, “ze zitten nooit stil” en “ze kunnen zich niet concentreren”. Het is zomaar een greep uit de vooroordelen die we allemaal weleens voorbij horen komen omtrent ADHD. Over de mooie eigenschappen die bij ADHD horen, zoals spontaniteit, creativiteit en een sterke intuïtie, hebben we het jammer genoeg minder. Die positieve punten kunnen naar voren komen als handvaten voor de lastigere kanten aanwezig zijn. Zo ook op school.
Minstens 12.000 tieners hebben ADHD en de meesten daarvan volgen regulier onderwijs, waar (veel meer dan op de lagere school) een beroep wordt gedaan op hun eigen verantwoordelijkheid. Op het VO komt het plannen, timen en organiseren om de hoek kijken en voor ADHD-kids kunnen deze dingen soms lastig zijn. Daarnaast vormt zo’n leerling, door snel afgeleid te zijn, overal doorheen te praten en/of niet goed te luisteren, soms een stoorzender in de klas.
Op de middelbare school zal een kind met ADHD meer en langer behoefte hebben aan begeleiding van de ouders. Voor de ouders zelf is het daarom belangrijk om de lijnen met school kort houden, door regelmatig contactmomenten met mentoren in te plannen en kopieën te vragen van roosters en huiswerkopdrachten. Ook kan gezamenlijk agendabeheer, dus ondersteuning in het plannen, al een hoop doen.
De school moet op haar beurt zoveel mogelijk onderwijs op maat bieden. Structuur, duidelijkheid en regels staan hierbij centraal. Docenten kunnen hun eigen aanpak hebben, maar moeten vervolgens wel bij die aanpak blijven. Het is voor ADHD-leerlingen tenslotte belangrijk dat ze precies weten wat de consequenties zijn als ze de regels niet nakomen. Zorg er wel voor dat je niet alleen met straf dreigt, maar juist ook beloningen vasthangt aan de afspraken die wél worden nagestreefd. Die complimenten en beloningen werken tenslotte het allerbeste.
Ik ben er van overtuigd dat kinderen met ADHD gewoon op het reguliere onderwijs thuishoren en dat dit goed kan verlopen, zolang het gesloten netwerk van school, ouders en eventueel andere instanties te allen tijde betrokken is. Uiteindelijk snijdt het mes aan twee kanten: er komt meer rust in de klas en een leerling die zich gestimuleerd en gesteund voelt, zal beter gaan presteren!
